Το 2024 έχει ανακηρυχθεί ως έτος “Σκαρίμπα” καθώς συμπληρώνονται 40 χρόνια από το θάνατο του
Με αφορμή το έτος Σκαρίμπα ο Σύλλογος Φίλων Γιάννη Σκαρίμπα αλλά και το ΚΚΕ Εύβοιας διοργάνωσαν ένα μουσικό αφιέρωμα με απαγγελίες ποιημάτων του ποιητή ο οποίος επέλεξε να περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην πόλη της Χαλκίδας.
Διαβάστε επίσης: Σαν Σήμερα έφυγε ο Γιάννης Σκαρίμπας
Γιάννης Σκαρίμπας
Στην εφημερίδα “Εύριπος” της Χαλκίδας, ο Γ. Α. Μάτσας, γράφει χαρακτηριστικά στις 11 Ιανουαρίου του 1930 για το βιβλίο του “Καϋμοί στο Γρυπονήσι” του οποίου το εξώφυλλο φιλοτέχνησε ο Φώτης Κόντογλου:
“Το όνομα του συγγραφέως και ο τόσο χαρακτηριστικός τίτλος του βιβλίου, ομιλούν μόνα των και για την αξία του συγγράμματος και για την αγάπη του εκλεκτού αυτού διηγηματογράφου μας προς την Χαλκίδα, μέσα εις το περιβάλλον της οποίας ο κ. Γιάννης Σκαρίμπας ενεπνεύσθη και ανεδείχθη από τους μεγαλύτερους έλληνας λογοτέχνας”. Και στη συνέχεια στην 3η σελίδα της εφημερίδας:
“Είναι ένα από τα εκλεκτότερα ελληνικά βιβλία που εξεδόθησαν κατά την τελευταία δεκαετία. Τυπωμένο σε χαρτί imperial με τριχρωμίες και εικόνες των Αθηναίων καλλιτεχνών Φ. Κόντογλου και Σ. Φραγκουλίδη, με εμπνευσμένες ξυλογραφίες του συμπολίτου καλλιτέχνου κ. Γ. Οικονομίδη, με την λογοτεχνική αξία των θεμάτων του, είναι το βιβλίο αυτό αληθινό χάρμα οφθαλμών και εντρύφημα πνευματικό”.
H κριτική από τα λογοτεχνικά περιοδικά της περιόδου, εντοπίζει γρήγορα την ανανέωση που φέρνει η γραφίδα του συγγραφέα, στο διήγημα της εποχής.
***
Ο Γιάννης Σκαρίμπας γεννήθηκε στην Αγία Ευθυμία Φωκίδος και υπήρξε ήταν Έλληνας λογοτέχνης, κριτικός, θεατρικός συγγραφέας, ποιητής και πεζογράφος. Το έργο του, σημαδεύτηκε από την έντονη αντιδικία του με τις καθιερωμένες αξίες της ζωής και του αστικού πολιτισμού. Εισήγαγε επίσης υπερρεαλιστικά στοιχεία στην ελληνική πεζογραφία. Θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους της ελληνικής λογοτεχνίας.
Η ζωή του
Ο Γιάννης Σκαρίμπας ήταν γόνος ιστορικής οικογένειας από την Αγία Ευθυμία της Φωκίδας, αφού ο πατέρας του, Ευθύμιος Σκαρίμπας, ήταν απόγονος αγωνιστών της Επανάστασης του 1821. Ξεκίνησε τις εγκύκλιες σπουδές του στο σχολαρχείο του Αιγίου και τις ολοκλήρωσε στην Πάτρα στο Α’ Γυμνάσιο Πατρών. Υπηρέτησε στον Ελληνικό Στρατό, την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο μακεδονικό μέτωπο, ως ανθυπασπιστής στο 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων, όπου διακρίθηκε, τραυματίστηκε στο σβέρκο και παρασημοφορήθηκε. Διορίστηκε τελωνοσταθμάρχης στην Ερέτρια (πρώην Νέα Ψαρά) και το 1915 εγκαταστάθηκε στη Χαλκίδα, για να εργαστεί εκεί ως εκτελωνιστής, ενώ παράλληλα γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τότε παντρεύτηκε με την Ελένη Κεφαλινίτη και απέκτησαν πέντε παιδιά. Μετά το γάμο του και μέχρι το 1922 αποσπάστηκε στο τελωνείο της Ερέτριας.
Στα γράμματα εμφανίστηκε κατά τη δεκαετία του 1910 με ποιήματα και πεζά που δημοσίευσε σε διάφορα περιοδικά της Αθήνας και στις εφημερίδες Εύριπος και Εύβοια της Χαλκίδας, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμο Κάλλις Εσπερινός. Η πρώτη του επίσημη εμφάνιση με το πραγματικό του όνομα έγινε το 1929, όταν έλαβε το Α΄ βραβείο διηγήματος για το πεζό Ο καπετάν Σουρμελής ο Στουραΐτης, το οποίο δημοσίευσε στο περιοδικό Ελληνικά Γράμματα του Κωστή Μπαστιά.