Γέννημα θρέμμα της Χαλκίδας, αυτής της πόλης που αέναα κινείται γύρω από τις παλιρροϊκές ροές της. Χωρίς λογοτεχνικές εμπάθειες και υψηλούς τόνους παρά μόνο μέσα από τα έμμετρα και πεζά γραπτά του, κερδίζει σε συμπάθεια όπως όλοι εκείνοι οι άνθρωποι που “κρύβονται” κάτω από τα δημιουργήματά τους και αφήνουν τους άλλους να μιλήσουν γι΄αυτούς. Ο Γιάννης Ζορμπαλάς έτσι κι αλλιώς έχει συστηθεί μέσα από τις βραβεύσεις, τις διακρίσεις και τις μελοποιήσεις στίχων του από αξιόλογους συνθέτες, έχει ανεξίτηλες τις επιστημονικές περγαμηνές του – χωρίς να μιλάει πολύ γι΄αυτές – και έχει επιλέξει τον επίπονο δρόμο της συγγραφής που στην Ελλάδα δεν αποτελεί προνόμιο για τους συγγραφείς αλλά μόχθο πνευματικό και συνάμα οικονομικό, και ενίοτε δυσβάσταχτο κόστος. Με τον Γιάννη Ζορμπαλά η Ανήσυχη Πένα ανανεώνει τα αφιερώματα στις συνεντεύξεις με ανθρώπους της τέχνης, μετά από πολυετή, συνεπή πορεία στο blog αυτό δίνοντας έτσι ένα είδος απάντησης σε εκείνους που πιστεύουν ότι μια..πένα είναι κάτι ξεπερασμένο.
– Ιούλιος του ΄24. ΄Ενα καλοκαίρι καυτό από πολλές απόψεις, από πολιτικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής άποψης. Η καθημερινότητα είναι πολύ σκληρή για να αντέξει έναν παραμυθά(;)
Η καθημερινότητα όντως είναι πολύ σκληρή και ειδικά, πιστεύω, τα τελευταία χρόνια στην πατρίδα μας με τα αυξημένα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο μέσος Έλληνας, όμως, κάπου πρέπει κανείς να ακουμπήσει την ψυχή του να ξαποστάσει, να γλυκάνει τις στιγμές του, να σκεφτεί αν ο ίδιος με κάποιο τρόπο μπορούσε να ζήσει παρόμοιες καταστάσεις που περιγράφονται στο παραμύθι… Τα παραμύθια κρύβουν αλήθειες και η σάτιρα μας κατεβάζει απ’ το συννεφάκι μας… οξύνεται η φαντασία και η κριτική σκέψη, συμβάλλοντας στην κατανόηση των θεμάτων της καθημερινότητας… κι όπως λέω σε ένα δίστιχο -σαν μαντινάδα:
¨Ολοχρονίς με ψέματα χάσαμε την αλήθεια
και την ουσία κρύψαμε μέσα στα παραμύθια¨
– Καλώς ήρθες στην Ανήσυχη Πένα Γιάννη με το τελευταίο σου βιβλίο “Στο Βασίλειο της Δημοκρατίας”. Η πρώτη ματιά λένε ότι είναι καθοριστική.΄Ετσι ένιωσα κι εγώ βλέποντας το εξώφυλλό του. Πολύχρωμο, χαρούμενο με έναν τίτλο που θα έλεγα ότι ήταν η ακραία αντίθεση ως προς την πολυχρωμία. Θα σου πω ότι μου έβγαλε μια ευχάριστη διάθεση και έναν προβληματισμό..
Ευχαριστώ από καρδιάς Κατερίνα για την ευκαιρία που μου έδωσες, είναι τιμή και χαρά μου που με φιλοξενείς στην ‘’Ανήσυχη Πένα’’. Εύχομαι επιτυχίες στις συγγραφικές και δημοσιογραφικές σου δραστηριότητες!
Το ΒΑΣΙΛΕΙΟ είναι ισχυρό, στιβαρό, πολύχρωμο βεβαίως και εντυπωσιακό!
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ πάντα όμορφη και χαρούμενη, όμως περνάει από χίλια κύματα…
Τώρα, “ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ” πώς μπορεί να λειτουργήσει για να ζήσουν αρμονικά άνθρωποι και ζώα, βιώνοντας την αξία της ελευθερίας και της δημιουργίας; Μπορεί να κυβερνηθεί δημοκρατικά αυτή η κοινωνία; Αυτή είναι η ιστορία και στα εξώφυλλα οι βασικοί ήρωες σε καθοριστικές στιγμές μας προβληματίζουν με την στάση τους.
-Τι συμβαίνει λοιπόν σ΄αυτό το “Βασίλειο της Δημοκρατίας” που ένα παιδί μπορεί να ανακαλύψει και να σκεφτεί πόσο αντίθετες εξουσίες είναι η δημοκρατία και ένας βασιλιάς – τύραννος;
Το παιδί έχει τη δημοκρατία μέσα του, θα έλεγα- θέλει διάλογο και επικοινωνία, θέλει να ακουστεί η γνώμη του και να ακούσει τον αντίλογο για να πειστεί και να μάθει. Από την στιγμή που καταλαβαίνει πως τιμωρείται, για παραδειγματισμό, μόνο και μόνο επειδή εξέφρασε την γνώμη του κι ότι κατισχύει ο λόγος του ενός ανδρός, τότε η στιβαρή πολύχρωμη εξουσία δεν του λέει τίποτα και αρχίζει να αντιλαμβάνεται τις έννοιες ‘’δημοκρατία’’ και ‘’τυραννία’’.
– Η εικονογράφηση σε ένα παραμύθι είναι το A και το Ω. Στρέφει τον αναγνώστη, ακόμη και τον ανήλικο, στα σκίτσα, και η φαντασία του που είναι πλούσια επεξεργάζεται την πληροφορία του παραμυθιού προς πολλές κατευθύνσεις. Η δική σου εμπειρία ως συγγραφέας;
Βεβαίως γι’ αυτούς τους λόγους η εικονογράφηση ενός παραμυθιού είναι σημαντική και στη δική μας περίπτωση, νομίζω, είναι επιτυχημένη. Ευχαριστώ την Βάσια Παπαδοπούλου για την εξαιρετική συνεργασία που είχαμε στην εικονογράφηση, όπως και τον εκδότη Πλούταρχο Πάστρα ( εκδόσεις ΚΕΦΑΛΟΣ) για την επιμέλεια. Πρέπει να πω, πως, μέλημά μου ήταν εξ αρχής τα εξώφυλλα του βιβλίου και ο ήρωάς μας -ο Κωστής που βρέθηκε στην φυλακή- ήθελα να είναι στο οπισθόφυλλο, όπως και έγινε. Έτσι παίρνοντας το βιβλίο στα χέρια του ο αναγνώστης βλέπει ακριβώς αυτό και διερωτάται. Γιατί έβαλαν τον Κωστή ¨στο υγρό κελί¨ ; Ένα παιδί στη φυλακή; Μα μπορεί η εξουσία να είναι τόσο ανάλγητη;
– Το βιβλίο αυτό έχει διακριθεί από τον ΕΠΟΚ με το Β΄ Βραβείο στον Λογοτεχνικό Διαγωνισμό(2020) με τίτλο “Με τον ΕΠΟΚ είναι Χριστούγεννα”. Ποια είναι τα συναισθήματα μιας διάκρισης;
Η διάκριση σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς είναι σημαντική και ενεργεί, θα έλεγα, σαν τονωτική ένεση σε νέους συγγραφείς και ποιητές. Είναι πολύ ευχάριστο για μένα να βλέπω ότι το δικό μου έργο αρέσει στους άλλους- κατ’ αρχήν αυτό, πόσο μάλλον όταν κρίνεται από μια επιτροπή που αποτελείται από καταξιωμένους λογοτέχνες! Έχω διακριθεί με βραβεία, επαίνους και τιμητικές διακρίσεις σε πανελλήνιους και διεθνείς διαγωνισμούς (ποιήματα και διηγήματα) πάνω από εξήντα-60- φορές. Πιστεύω αυτό κάτι λέει.. τώρα πλέον θα σταματήσω να συμμετέχω, γιατί δεν είναι, βέβαια, αυτοσκοπός η συλλογή βραβείων. Αυτό που με χαροποιεί ιδιαίτερα είναι ότι έχω βραβευτεί από πολύ αξιόλογους λογοτεχνικούς φορείς και χωρίς να υποβαθμίζω κανένα θα αναφέρω μερικούς όπως η Παγκόσμια Λογοτεχνική ΄Ενωση, ο Όμιλος UNESCO Τεχνών Λόγου και Επιστημών Ελλάδος, ο Όμιλος UNESCO Πειραιώς & Νήσων, το Λογοτεχνικό περιοδικό «Κελαινώ» και οι Ποιητικοί Αγώνες Δελφών της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών.
– Δεν είναι το πρώτο σου βιβλίο αλλά είναι το πρώτο έμμετρο σατιρικό παραμύθι ανάμεσα στα συγγράματά σου. Ξέροντας ότι ασχολείσαι με το είδος της βιλανέλας – μιας εύθυμης ποίησης που έλκει την καταγωγή της από την ιταλική του 16ου – εκτιμώ ότι ταιριάζει στο ποιητικό σου ύφος. Πιστεύεις ότι κάθε συγγραφέας ακολουθεί έναν συγκεκριμένο δρόμο ή αναλαμβάνει η έμπνευση να τον καθοδηγήσει;
Το πρώτο βιβλίο μου “ΠΕΡΗΦΑΝΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ -ΟΥΡΕΣ ΓΙΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ”είναι μια έμμετρη πολιτική σάτιρα της περιόδου 2015-2016 με δέκα-10- έμμετρα διηγήματα και καταγραφή (σαν δοκίμιο) δηλώσεων και γεγονότων που συνέβησαν την δύσκολη περίοδο της διαπραγμάτευσης της χώρας μας για το χρέος. Δεν ήταν εύκολο όλο αυτό, θα έλεγα. Μπορεί ο καθένας να το κατεβάσει δωρεάν απ’ το internet (openbook.gr).
Ναι, έχω ασχοληθεί με την Βιλανέλα (villanella) -είναι το αγαπημένο μου, ένα πολύ παλιό είδος ποίησης, απαιτητικό ως προς την ομοιοκαταληξία και από μόνο του μοιάζει με τραγούδι. Ελάχιστοι ποιητές έχουν ασχοληθεί στην Ελλάδα μ’ αυτό. Εγώ επιχειρώ μια διαφοροποίηση στη μορφή της βιλανέλας- σαν εκσυγχρονισμό του είδους- με την προσθήκη δυο στίχων στο τέλος, που αποτελούν το επιμύθιο του ποιήματος. Στην ποιητική συλλογή μου που θα εκδοθεί σε λίγο καιρό, υπάρχει ξεχωριστό κεφάλαιο με Βιλανέλες και ίσως έχουμε την ευκαιρία να πούμε περισσότερα.
Ως προς τον δρόμο που ακολουθεί ο καθένας στην γραφή του, βεβαίως η έμπνευση τον καθοδηγεί, αλλά το πως θα δομήσει το κείμενο-ποίημά του, πώς θα εκμεταλλευτεί αυτή την έμπνευση, εξαρτάται από τον ρυθμό που ενυπάρχει στο κείμενο και τις λέξεις που χρησιμοποιεί. Κάθε ποιητικό κείμενο, ομοιοκατάληκτο ή όχι, έχει ένα ρυθμό, μια μουσικότητα που το χαρακτηρίζει. Μοναδικό φαινόμενο ποιητή-λογοτέχνη με ιδιαίτερη μουσικότητα στους στίχους και στα κείμενα, είναι ο δικός μας ο Μπαρμπα-Γιάννης (Σκαρίμπας). Γι’ αυτό στο ποιητικό αφιέρωμά μου που έγραψα πρόσφατα με την ευκαιρία του “ΕΤΟΥΣ ΓΙΑΝΝΗ ΣΚΑΡΙΜΠΑ (2024) ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΑ”, αναφέρω σε μια στροφή:
Ένα βαρύ ζεϊμπέκικο χόρεψες την ζωή σου,
με γλώσσα ιδιόρρυθμη μίλαγε η ψυχή σου.
Το μυστικό θα ψάχνουμε που κρύβεις στην γραφή…
πρώτα τον στίχο έβαζες ή πρώτα μουσική;
– Κλείνοντας, θα γενικεύσω και θα σε ρωτήσω “Πόση ποίηση μπορεί να αντέξει η βία, ο πόλεμος, η παιδική εκμετάλλευση, οι γυναικοκτονίες;”. Υπάρχει απάντηση;
Με αφορμή την βία γεννήθηκε το αισιόδοξο ποίημά μου- σονέτο ‘’ΕΙΡΗΝΗ’’, με αφορμή τον πόλεμο έχω γράψει Χαϊκού και Τάγκα ( Ιαπωνική ποίηση) ή ποιήματα για την Κύπρο. Η ποίηση χωράει παντού, είναι ελπίδα, όπλο, βάλσαμο ψυχής και ημερεύει κάπως το θηρίο που κρύβει ο άνθρωπος εντός του. Ας δούμε δυο χαρακτηριστικά μικρά ποιήματά μου Haiku και tanka:
Σειρήνες ηχούν!
Στο κρησφύγετο πάλι
θα μετρηθούμε…
………
«Για την Ειρήνη»
πόσο αίμα αθώων
πρέπει να χυθεί;
Στην κόλαση πυρός, οι
άγγελοι είναι παιδιά!
Πηγή: Ανήσυχη πένα
